"Wszystko działa idealnie" - usłyszy audytor IT, zanim znajdzie 16 krytycznych luk w zabezpieczeniach. Zobacz kulisy tej profesji!
Audytorzy IT stają się z roku na rok coraz bardziej poszukiwani na polskim rynku pracy. Ta profesja rozwija się w naszym kraju od 2000 roku i nic nie wskazuje na zmianę tego trendu. I trudno się dziwić! W czasach, gdy bezpieczeństwo danych stało się absolutnym priorytetem dla każdej organizacji, specjaliści w tej dziedzinie są na wagę złota.
Ale czym właściwie zajmuje się taki audytor? Przede wszystkim przeprowadza dokładne analizy systemów informatycznych, sprawdza infrastrukturę sieciową i weryfikuje procedury związane z przetwarzaniem danych oraz identyfikuje wąskie gardła procesów biznesowych. Na co dzień szuka potencjalnych luk w zabezpieczeniach, ocenia ryzyko, pomaga chronić organizację przed zagrożeniami, a także optymalizację pracy przy pomocy nowych technologii. Jego praca ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo wewnętrzne i płynność działania firmy.
W naszym artykule pokazujemy, jak naprawdę wygląda dzień z życia audytora IT. Przedstawiamy, jakich umiejętności potrzeba, by odnieść sukces w tej branży oraz z jakimi wyzwaniami mierzą się ci specjaliści. Nie ma znaczenia, czy planujesz karierę w tym kierunku, czy po prostu chcesz lepiej zrozumieć tę profesję - znajdziesz tu wszystkie informacje!
Audytor IT to specjalista, który zajmuje się badaniem systemów informatycznych pod kątem potencjalnych ryzyk oraz szukaniem optymalnych rozwiązań dla rozwoju procesów biznesowych. W przeciwieństwie do swoich kolegów z innych specjalizacji, skupia się wyłącznie na infrastrukturze IT, aplikacjach, bazach danych i procedurach związanych z technologią informacyjną.
Czym właściwie różni się audytor IT od audytora wewnętrznego? Przede wszystkim zakresem działania! Audytor wewnętrzny ma znacznie szerszy obszar odpowiedzialności - sprawdza i optymalizuje procesy całej organizacji, podczas gdy audytor IT koncentruje się tylko na systemach informatycznych. Co więcej, audytor wewnętrzny weryfikuje zgodność sprawozdań finansowych z przepisami i wewnętrznymi politykami rachunkowości, a audytor IT bada efektywność systemów i szuka optymalizacji oraz potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa.
Warto zauważyć, że praca audytora IT wymaga specjalistycznej wiedzy technicznej, posiadania odpowiednich certyfikatów oraz doświadczenia w branży IT. Audytor wewnętrzny natomiast bazuje głównie na ogólnych standardach audytu i kontroli zarządczej.
Za co konkretnie odpowiada audytor IT? Lista jego obowiązków jest dość rozbudowana:
Nasi audytorzy często przeprowadzają również audyty bezpieczeństwa, które obejmują analizę dokumentacji, ocenę konfiguracji systemów i testowanie zabezpieczeń. W zależności od potrzeb firmy, mogą wykonywać testy penetracyjne, skanowanie podatności czy analizy zgodności z normami.
Gdzie może pracować audytor IT? Praktycznie wszędzie! Najczęściej spotykamy ich w:
Praca audytora IT ma zwykle charakter hybrydowy, łącząc pracę zdalną z obecnością w biurze. Ze względu na charakter zawodu, audytorzy często podróżują między różnymi lokalizacjami firmy, przeprowadzając audyty na miejscu.
Rosnąca waga bezpieczeństwa danych i zgodności z przepisami sprawia, że rola audytora IT staje się niezwykle ważna dla wszystkich typów organizacji. Bez nich trudno wyobrazić sobie bezpieczne funkcjonowanie nowoczesnej firmy!
Droga do bycia skutecznym audytorem IT nie jest prosta. Musimy spojrzeć prawdzie w oczy - pracodawcy szukają specjalistów, którzy nie tylko znają się na technologii, ale potrafią też analizować ryzyko i orientują się w gąszczu przepisów. Jak więc wygląda ścieżka kariery w tym zawodzie?
Formalnie rzecz biorąc, wystarczy wykształcenie średnie, ale nie oszukujmy się - w praktyce niemal wszyscy pracodawcy oczekują dyplomu wyższej uczelni. Najbardziej cenione kierunki? Informatyka, cyberbezpieczeństwo czy zarządzanie systemami IT. Czasem również rachunkowość lub finanse, ale koniecznie z naciskiem na technologię.
Sam dyplom to jednak zdecydowanie za mało. Kandydat powinien mieć minimum 4 lata praktycznego doświadczenia w obszarze IT. Pracodawcy często akceptują też pracę przy systemach informatycznych lub w audycie finansowym jako częściowy zamiennik wymaganego stażu.
CISA (Certified Information Systems Auditor) to prawdziwy "must have" w branży. Zdobycie go nie jest proste - wymaga zdania egzaminu i udokumentowania 5 lat doświadczenia w audycie IT. Co więcej, posiadacz certyfikatu musi się ciągle doskonalić - minimum 20 godzin edukacyjnych rocznie!
Inny ważny certyfikat to ISO 27001 Lead Auditor, który potwierdza umiejętność prowadzenia audytów systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji. Warto wiedzieć, że jest on wymagany przy audytach zgodnych z ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.
CompTIA Security+ to z kolei uznawany na całym świecie certyfikat weryfikujący podstawową wiedzę z zakresu cyberbezpieczeństwa.
Każdy audytor IT musi biegle poruszać się w świecie norm ISO/IEC 27001 oraz przepisów RODO. To absolutny fundament pracy w tej branży. Warto też znać dyrektywę NIS2 i ustawę o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, które wprowadzają nowe wymagania dotyczące incydentów bezpieczeństwa.
Za każdym audytem IT stoi proces skrupulatnego planowania, analizowania i raportowania. Przyjrzyjmy się, co tak naprawdę robi audytor IT, gdy przychodzi do pracy. To zdecydowanie nie jest zwykły dzień w biurze!
Pierwszy krok to dokładne zaplanowanie całego audytu. Audytor musi określić wszystkie zadania organizacyjne, w tym czas, miejsce i kolejność działań. W naszej praktyce zawsze zaczynamy od opracowania szczegółowej listy kontrolnej. To punkt wyjścia dla całego procesu! Następnie przeprowadzamy analizę przedaudytową, zbierając informacje o systemach informatycznych klienta i przeglądając dokumentację techniczną.
Podczas planowania jasno określamy cele, zakres i metodologię audytu. To właśnie wtedy identyfikujemy potencjalne ryzyka i ustalamy priorytety obszarów podlegających badaniu. Kluczowe jest także przygotowanie odpowiedniego harmonogramu - bez niego łatwo zgubić się w gąszczu systemów i procedur.
Realizując audyt, ściśle współpracujemy z wieloma działami organizacji. Prowadzimy wywiady z personelem IT, zbieramy dowody i przeprowadzamy testy systemów. Na spotkaniu otwierającym przedstawiamy plan działania i wyjaśniamy metodologię pracy.
Najważniejsze w tej fazie? Umiejętność zadawania właściwych pytań i uważnego słuchania odpowiedzi. Czasem trzeba przebić się przez warstwę "wszystko działa idealnie" i dotrzeć do rzeczywistych problemów. Dobra współpraca z zespołami IT i bezpieczeństwa jest niezbędna, ale pamiętamy zawsze o zachowaniu obiektywizmu i niezależności.
Po zakończeniu badania opracowujemy szczegółowy raport. Każda niezgodność musi być precyzyjnie udokumentowana i oparta na faktach. Nie chodzi nam o wytykanie palcem winnych, lecz o wskazanie potencjału do poprawy.
Istotnym momentem jest spotkanie zamykające, podczas którego przekazujemy wyniki audytu. Musimy umieć konstruktywnie zakomunikować nasze ustalenia i odpowiedzieć na pytania. Często słyszymy: "ale przecież zawsze tak robiliśmy" - wtedy właśnie zaczyna się prawdziwa praca audytora.
Nie kończymy na samym raporcie. Monitorujemy wdrażanie rekomendowanych zmian, weryfikując skuteczność podjętych działań naprawczych i ich wpływ na bezpieczeństwo organizacji. Bo przecież samo wskazanie problemu to dopiero połowa sukcesu!
Praca audytora IT wygląda z zewnątrz prosto i uporządkowana - zaplanować, sprawdzić, zarekomendować i gotowe! Jednak rzeczywistość okazuje się znacznie bardziej skomplikowana. Mimo rosnącego znaczenia tej profesji, audytorzy mierzą się z przeszkodami, które potrafią skutecznie utrudniać im codzienną pracę.
Dostęp do wrażliwych danych to jeden z największych problemów, z którymi musimy się mierzyć jako audytorzy IT. Z jednej strony potrzebujemy tych informacji, by rzetelnie ocenić bezpieczeństwo systemów, z drugiej - przepisy RODO skutecznie blokują nam do nich dostęp. Efekt? Często pracujemy z niepełnym obrazem sytuacji!
Współpraca z Inspektorem Ochrony Danych (IOD) staje się koniecznością, choć bywa trudna. Zarówno IOD, jak i my - audytorzy - mamy gwarancje niezależności, jednak nasze cele bywają rozbieżne. Czy da się skutecznie audytować systemy bez pełnego dostępu do danych? To pytanie regularnie spędza nam sen z powiek.
Skuteczność naszej pracy w ogromnym stopniu zależy od tego, jak układa się nasza współpraca z działem IT. A ta rzadko kiedy przebiega idealnie. Zespoły IT często traktują audytora jak policjanta, który przyszedł tylko po to, by wyłapać błędy. Nie dziwi więc ich defensywna postawa!
Co gorsza, dokumentacja techniczna, na której musimy polegać, często jest niekompletna lub po prostu nieaktualna. Praktyka pokazuje bezlitosny obraz sytuacji - w około 3/4 audytów brakuje pełnej dokumentacji systemów. Jak tu pracować bez solidnych podstaw?
Odpowiedzialność, jaką ponosimy jako audytorzy IT, jest ogromna. Każde przeoczenie może kosztować organizację setki tysięcy złotych kary! To nie przelewki. Musimy być na bieżąco z ciągle zmieniającymi się przepisami - RODO, dyrektywa NIS2, normy ISO/IEC 27001... lista wydaje się nie mieć końca.
W przypadku konfliktu przepisów to na nas spoczywa obowiązek ustalenia, które regulacje mają pierwszeństwo. Na przykład, gdy NIS2 koliduje z RODO, zawsze wygrywają przepisy o ochronie danych osobowych. Ta nieustanna żonglerka paragrafami wymaga nie tylko technicznej wiedzy, ale też prawniczego zacięcia!
Praca audytora IT to nieustanna bitwa - z procedurami, z ograniczeniami dostępu, z nieufnością działów IT i wreszcie z własną wiedzą, która wymaga ciągłej aktualizacji. Czy da się to wszystko pogodzić? Tak, ale wymaga to nie tylko technicznych umiejętności, ale też dyplomacji i cierpliwości godnej świętego!
Rola audytora IT stała się absolutnie niezbędnym elementem w strukturach każdej nowoczesnej organizacji. Wraz z postępującą cyfryzacją i coraz bardziej wyrafinowanymi zagrożeniami, znaczenie tych specjalistów będzie tylko rosnąć. Nasi audytorzy pełnią ważną funkcję w ochronie infrastruktury informatycznej firm - znajdują potencjalne luki, oceniają ryzyko i rekomendują niezbędne naprawy.
Mimo wszystkich wyzwań, z którymi musimy się mierzyć - ograniczony dostęp do danych wrażliwych czy trudna współpraca z działami IT - ich praca zapewnia organizacjom niezbędną ochronę przed zagrożeniami.
Skuteczny audytor IT to nie tylko ekspert techniczny. To także osoba z umiejętnościami analitycznymi i komunikacyjnymi.
Wniosek? Choć praca audytora IT wiąże się z wysoką odpowiedzialnością i licznymi wyzwaniami, to bez wątpienia fascynująca ścieżka dla osób zainteresowanych bezpieczeństwem informatycznym. Nie ma problemów nie do rozwiązania - są tylko wyzwania, którym trzeba stawić czoła!
76% menedżerów wskazało, że ich usługi IT są dostarczane za pośrednictwem zewnętrznych podmiotów.
CodeARM Sp. z o.o.
ul. Senatorska 31
93-192 Łódź
NIP 7292741912
KRS 0000939298
1 Deloitte Global Outsourcing Survey 2022.
2 Resilience reimagined, Economist Impact & Iron Mountain, 2022