Sprawdź dlaczego większość firmowych sieci Wi-Fi jest podatnych na ataki! Ujawniamy najskuteczniejsze metody zabezpieczenia.
Czy ktokolwiek potrafi sobie dzisiaj wyobrazić biuro bez sieci bezprzewodowej? Wi-Fi stało się tak powszechnym rozwiązaniem, jak jedzenie zupy przy pomocy łyżki. Sęk jednak twki w tym, żeby ta łyżka nie była dziurawa, a wszystkie pakiety danych trafiały dokładnie tam gdzie zamierzamy, a nie do kogoś, kto może je wykorzystać, sprzedać lub zablokować i żądać okupu za ich przywrócenie.
Sieci bezprzewodowe w firmach to prawdziwe pole minowe zagrożeń. Każdego dnia spotykamy się z przypadkami, gdzie pozornie bezpieczna sieć Wi-Fi okazuje się być otwartą bramą dla hakerów. Co więcej, większość firm nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, jak łatwo można przechwycić ich dane.
Wyobraź sobie, że ktoś może podsłuchiwać każdą rozmowę w twoim biurze, stojąc za ścianą i nie pokazując się nikomu na oczy. Packet sniffing działa podobnie, ale w przestrzeni cyfrowej. Atakujący nie musi nawet podłączać się do sieci wewnętrznej jak w przypadku kabli. Dlaczego? Fale radiowe rozchodzą się we wszystkich kierunkach i przenikają przez ściany.
Napastnik może monitorować i rejestrować przesyłane dane, a następnie spokojnie przeanalizować je w celu wydobycia wrażliwych informacji. To jak czytanie cudzej korespondencji, tylko znacznie prostsze.
Atak Evil Twin to prawdziwy mistrz kamuflażu. Napastnik tworzy identyczną kopię sieci firmowej, kopiując nazwę SSID, adres MAC (BSSID) oraz metodę uwierzytelniania. Urządzenia mobilne automatycznie łączą się z fałszywym punktem dostępowym, jeśli oferuje silniejszy sygnał niż oryginalna sieć.
Celem może być przechwycenie danych logowania lub przeprowadzenie ataku typu Man-in-the-Middle, gdzie napastnik monitoruje i modyfikuje przesyłane dane. Użytkownicy nawet nie wiedzą, że ich dane przechodzą przez ręce hakerów.
Replay Attack to coś jak nagranie rozmowy i odtworzenie jej w innym momencie. Atakujący przechwytuje pakiety danych, a następnie powtarza je później w celu uzyskania nieautoryzowanego dostępu. Może zbierać ruch sieciowy za pomocą sniffera, a następnie ponownie wysłać ten ruch, aby złamać klucz szyfrujący.
Na szczęście, protokół WPA chroni przed takimi atakami używając licznika pakietów (nonce), który zapewnia, że przechwycone pakiety nie mogą zostać ponownie użyte. Ale czy każda firma używa odpowiednich zabezpieczeń?
Wardriving to metodyczne polowanie na niezabezpieczone sieci. Według badań w kilku miastach, od 30% do 70% znalezionych sieci było niezabezpieczonych lub słabo zabezpieczonych. Atakujący przemieszcza się samochodem z komputerem wyposażonym w antenę i kartę Wi-Fi, systematycznie skanując dostępne sieci.
Z pomocą anteny kierunkowej możliwe jest podłączenie się do sieci nawet z odległości kilku kilometrów! To oznacza, że ktoś może atakować twoją firmę, nie wychodząc z samochodu zaparkowanego kilka ulic dalej.
Doświadczenie pokazuje, że największe problemy z bezpieczeństwem Wi-Fi nie wynikają z zaawansowanych ataków. Często to błędy konfiguracyjne, które popełniane są niemal codziennie, stwarzają największe zagrożenie dla firmowej infrastruktury. Czy to nie paradoks? Mamy dostęp do najnowszych technologii, a problemy tworzą... domyślne ustawienia.
Spotkaliśmy się z sytuacją, gdzie admin przez rok korzystał z hasła "admin" do głównego routera firmowego. Brzmi znajomo? Niestety, to nie jest odosobniony przypadek. Producenci często stosują identyczne hasła dla wszystkich swoich urządzeń - "admin/admin" lub "admin" bez hasła w ogóle.
Fabryczne hasła do WiFi powinny mieć minimum 20 cyfr i nie powinny mieć związku z modelem, producentem czy adresem MAC urządzenia. W praktyce jednak często są znacznie prostsze. Atakujący doskonale o tym wie i pierwszą rzeczą, jaką sprawdza, to właśnie domyślne dane logowania.
WPS (Wi-Fi Protected Setup) zaprojektowano jako rozwiązanie problemów z łączeniem urządzeń. Jak się okazuje, stał się większym problemem niż rozwiązaniem. Atak Pixie Dust wykorzystuje słabości WPS, aby uzyskać dostęp do klucza WPS.
Co więcej, 8-cyfrowy PIN WPS można złamać metodą brute-force w zaledwie kilka godzin. Konkretnie? Atakujący może złamać PIN w około 2,7 godziny przy prędkości 1 PIN-u na sekundę. To oznacza, że podczas normalnego dnia roboczego napastnik może uzyskać pełny dostęp do sieci.
Nieoddzielenie sieci dla gości od firmowej infrastruktury to błąd, który widzieliśmy wielokrotnie. Goście otrzymują hasło do "głównej" sieci i nagle mają dostęp do serwerów, drukarek sieciowych i firmowych zasobów. Sieć gościnna powinna łączyć się z Internetem bez dostępu do sieci wewnętrznej firmy.
Dzięki takiej separacji goście mogą korzystać z internetu, ale nie przeglądać poufnych danych firmowych. Proste rozwiązanie, które eliminuje ogromne ryzyko.
Filtrowanie adresów MAC pozwala określić, które urządzenia mogą łączyć się z siecią. Brzmi dobrze, ale czy rzeczywiście chroni? Adresy MAC można programowo zmieniać (fałszować), więc nie jest to zabezpieczenie idealne.
Mimo to, w małych, stabilnych sieciach, gdzie liczba urządzeń rzadko się zmienia, może stanowić dodatkową warstwę ochrony. Każda bariera, nawet symboliczna, może zatrzymać mniej doświadczonych napastników.
Funkcja automatycznego łączenia z zapamiętanymi sieciami to klasyczny przykład konfliktu między wygodą a bezpieczeństwem. Urządzenie co jakiś czas wysyła zapytanie, czy dana sieć jest dostępna, ujawniając swój adres MAC oraz dane uwierzytelniające.
Atakujący może wykorzystać tę funkcję tworząc fałszywą sieć o nazwie identycznej z zapamiętaną. Urządzenie automatycznie się połączy, a napastnik będzie mógł monitorować cały ruch internetowy. Taka sytuacja może się zdarzyć nawet w kawiarni obok biura.
Każda sieć Wi-Fi wymaga odpowiednich zabezpieczeń, które wzajemnie się uzupełniają. Samo jedno rozwiązanie nie wystarczy – trzeba stworzyć wielowarstwową ochronę, która skutecznie zatrzyma atakujących.
WPA3 to najnowszy standard zabezpieczeń sieci bezprzewodowych, który definitywnie kończy z problemami swoich poprzedników. Wprowadza mocniejsze szyfrowanie, zabezpiecza przed atakami typu brute force i poprawia ochronę danych w sieciach otwartych. WPA3-Enterprise wykorzystuje 192-bitowy protokół szyfrowania i narzędzia kryptograficzne zgodne z algorytmem CNSA, co znacząco wzmacnia ochronę danych przesyłanych w firmowej sieci.
Szyfrowanie AES (Advanced Encryption Standard) stanowi fundament tej ochrony. AES wykonuje od 10 do 14 cykli szyfrujących, zależnie od długości klucza (128, 192 lub 256 bitów), co czyni go niezwykle trudnym do złamania. Połączenie WPA3 z szyfrowaniem AES tworzy barierę praktycznie niemożliwą do sforsowania!
Technologia VLAN (Virtual Local Area Network) pozwala na logiczną segregację ruchu sieciowego na mniejsze segmenty w ramach jednej fizycznej sieci. Dzięki temu możemy izolować podsieci i zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się zagrożeń. Nawet jeśli atakujący uzyska dostęp do jednego segmentu sieci, pozostałe pozostają chronione.
VLANy można tworzyć według różnych kryteriów: dział, lokalizacja, poziom bezpieczeństwa. Dla sieci gościnnej należy bezwzględnie utworzyć oddzielny VLAN, całkowicie odseparowany od wewnętrznej sieci firmowej. Private VLAN pozwala na dodatkową izolację urządzeń końcowych i ich ochronę przed niechcianym ruchem sieciowym.
Wyłączenie rozgłaszania identyfikatora SSID sprawia, że nazwa sieci Wi-Fi nie jest widoczna dla osób postronnych. Samo to zabezpieczenie nie jest w pełni skuteczne – zaawansowani atakujący mogą wykryć ukrytą sieć. Stanowi jednak dodatkową przeszkodę dla potencjalnych intruzów.
Warto również ograniczyć zasięg sygnału Wi-Fi do obszaru firmy. To zmniejsza możliwość jego przechwycenia z zewnątrz.
Zapora ogniowa (firewall) to niezbędny element ochrony sieci bezprzewodowej. Powinna być włączona zarówno na poziomie routera, jak i na urządzeniach końcowych. Odpowiednio skonfigurowana zapora będzie blokować nieautoryzowany dostęp i chronić przed atakami sieciowymi.
Rozważmy również implementację zapory Next-Generation Firewall (NGFW), która oferuje zaawansowane mechanizmy filtrowania ruchu. To dodatkowa warstwa ochrony, która monitoruje ruch w czasie rzeczywistym.
Systemy wykrywania i zapobiegania włamaniom (IDS/IPS) monitorują ruch sieciowy w poszukiwaniu podejrzanych działań. IDS (Intrusion Detection System) wykrywa podejrzaną aktywność i informuje o niej administratora, natomiast IPS (Intrusion Prevention System) automatycznie blokuje wykryte zagrożenia.
Systemy te można podzielić na sieciowe (NIDS/NIPS) monitorujące całą sieć oraz hostowe (HIDS/HIPS) działające na pojedynczych urządzeniach. Każda warstwa zabezpieczeń zwiększa odporność infrastruktury na potencjalne ataki.
Skuteczne zabezpieczenie firmowej sieci Wi-Fi wymaga systematycznego podejścia i regularnych aktualizacji stosowanych mechanizmów ochronnych. Nie ma uniwersalnego rozwiązania – trzeba połączyć kilka warstw ochrony jednocześnie.
Kiedy już wiemy, gdzie się kryją zagrożenia, czas przejść do działania. Nasze doświadczenia pokazują, że systematyczne podejście do zabezpieczania sieci Wi-Fi przynosi najlepsze rezultaty. Oto sprawdzone kroki, które wdrażamy u naszych klientów.
Nieaktualne oprogramowanie układowe to otwarte drzwi dla atakujących. Często spotykamy się z sytuacjami, gdzie router ma firmware sprzed 3-4 lat, a administrator nawet nie wie, że istnieją nowsze wersje. Badania wykazują, że zaniedbane aktualizacje routerów są przyczyną wielu skutecznych ataków.
Zasugerowaliśmy naszym klientom wdrożenie harmonogramu regularnych aktualizacji - optymalnie raz na kwartał, a w przypadku krytycznych poprawek bezpieczeństwa niezwłocznie po ich wydaniu. Przed przeprowadzeniem aktualizacji zawsze wykonuj kopię zapasową bieżącej konfiguracji, aby w razie problemów móc szybko przywrócić poprzednie ustawienia.
Możesz mieć najlepsze zabezpieczenia techniczne, ale jeśli pracownik kliknie w podejrzany link, wszystko może się posypać. Badania wskazują, że większość cyberataków na sieci przedsiębiorstw zaczyna się od... pracownika. Dlatego regularne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa sieci są niezbędne.
Szkolenia powinny obejmować rozpoznawanie zagrożeń, bezpieczne korzystanie z Internetu i poczty elektronicznej, zasady tworzenia silnych haseł oraz procedury zgłaszania incydentów. Najskuteczniejsze są interaktywne warsztaty połączone z praktycznymi ćwiczeniami, jak na przykład symulowane ataki phishingowe.
Regularne audyty bezpieczeństwa sieci Wi-Fi pomagają identyfikować luki w zabezpieczeniach, zanim zostaną wykorzystane przez przestępców. Profesjonalny audyt powinien być przeprowadzany przynajmniej raz w roku.
Testy penetracyjne (pentesty) to symulowane ataki na infrastrukturę sieciową, które wykrywają potencjalne luki bezpieczeństwa. Metodologia takich testów opiera się na standardach, takich jak OWASP Guide czy NIST 800-115. Raport z testu zawiera zebrane informacje oraz rekomendacje dotyczące usunięcia wykrytych podatności.
Funkcja automatycznego łączenia z zapamiętanymi sieciami stanowi istotne zagrożenie, ponieważ urządzenie może nieświadomie połączyć się z siecią-pułapką o identycznej nazwie. Dodatkowo, funkcja powoduje, że urządzenie regularnie wysyła zapytania o dostępność zapamiętanych sieci, ujawniając swoją obecność.
Przejdź do ustawień Wi-Fi na urządzeniu i wyłącz opcję automatycznego łączenia dla sieci, których używasz poza firmą. W systemie Android można to zrobić poprzez długie naciśnięcie nazwy sieci i wybranie opcji modyfikacji.
Silne hasła to podstawa, nie opcja
Silne hasła stanowią pierwszą linię obrony przed nieautoryzowanym dostępem. Powinny składać się z co najmniej 12 znaków, zawierać małe i duże litery, cyfry oraz znaki specjalne.
Sieci Wi-Fi w firmach to dziś pole bitwy, na którym każdy błąd konfiguracyjny może kosztować utratę cennych danych. Packet sniffing, ataki Evil Twin, wardriving - to nie tylko teoretyczne zagrożenia z podręczników cyberbezpieczeństwa. To codzienność, z którą mierzą się administratorzy sieci.
Najczęstsze problemy? Domyślne hasła, które każdy może sprawdzić w internecie. Włączony WPS, który można złamać w kilka godzin. Brak separacji sieci gościnnej od firmowej. Automatyczne łączenie z zapamiętanymi sieciami, które staje się pułapką dla naszych własnych urządzeń.
Nie ma problemów nie do rozwiązania. WPA3 z szyfrowaniem AES tworzy solidną podstawę ochrony. Podsieci VLAN pozwalają na logiczną segregację ruchu i ograniczenie rozprzestrzeniania się zagrożeń. Wyłączenie rozgłaszania SSID w sieciach wewnętrznych dodaje kolejną warstwę ochrony.
Jednak sama technologia to dopiero początek. Regularne aktualizacje firmware'u routerów eliminują znane luki w zabezpieczeniach. Szkolenia pracowników pokazują, że często to człowiek stanowi pierwszy element łańcucha ataku. Audyty sieci Wi-Fi i testy penetracyjne wykrywają słabości, zanim wykorzystają je cyberprzestępcy.
Bezpieczeństwo sieci bezprzewodowych wymaga ciągłej czujności. Połączenie właściwych technologii, procedur i świadomości pracowników pozwala skutecznie chronić infrastrukturę przed coraz bardziej wyrafinowanymi atakami.
Pamiętajmy - w cyberbezpieczeństwie nie ma rozwiązań ostatecznych. To ciągły proces doskonalenia i adaptacji do zmieniającego się krajobrazu zagrożeń.
76% menedżerów wskazało, że ich usługi IT są dostarczane za pośrednictwem zewnętrznych podmiotów.
CodeARM Sp. z o.o.
ul. Senatorska 31
93-192 Łódź
NIP 7292741912
KRS 0000939298
1 Deloitte Global Outsourcing Survey 2022.
2 Resilience reimagined, Economist Impact & Iron Mountain, 2022